భారత్–పాకిస్తాన్ మధ్య ఇండస్ జలాల ఒప్పందం సస్పెన్షన్: తాజా పరిణామాలు

 

2025 ఏప్రిల్ 23న జమ్మూ కాశ్మీర్‌లోని పహల్గాం ప్రాంతంలో జరిగిన ఉగ్రదాడిలో 26 మంది పర్యాటకులు ప్రాణాలు కోల్పోయిన ఘటనపై భారత ప్రభుత్వం తీవ్రంగా స్పందించింది. ఈ దాడికి పాకిస్తాన్‌కు చెందిన ఉగ్రవాదులు బాధ్యత వహించారని భారత ప్రభుత్వం ఆరోపించింది. దీంతో, భారత ప్రభుత్వం పలు కీలక నిర్ణయాలు తీసుకుంది:​

• ఇండస్ జలాల ఒప్పందాన్ని తాత్కాలికంగా నిలిపివేత

• అటారి-వాఘా సరిహద్దు మూసివేత

• పాకిస్తాన్ రక్షణ సలహాదారులను దేశం నుండి పంపించివేత

• ఇస్లామాబాద్‌లో భారత రాయబార కార్యాలయ సిబ్బందిని తగ్గింపు​

భారత విదేశాంగ కార్యదర్శి విక్రమ్ మిశ్రి ప్రకారం, "పాకిస్తాన్ సరిహద్దా ఉగ్రవాదానికి మద్దతు ఇవ్వడం పూర్తిగా నిలిపివేసే వరకు, 1960లో కుదిరిన ఇండస్ జలాల ఒప్పందాన్ని అమలు చేయడం లేదు" అని ప్రకటించారు. ​

ఇండస్ జలాల ఒప్పందం – నేపథ్యం

1960లో ప్రపంచ బ్యాంక్ మధ్యవర్తిత్వంతో భారత్ మరియు పాకిస్తాన్ మధ్య కుదిరిన ఈ ఒప్పందం ప్రకారం:​

• తూర్పు నదులు (రవి, బియాస్, సటలెజ్) భారతదేశానికి కేటాయించబడ్డాయి.

• పడమటి నదులు (ఇండస్, జెలం, చెనాబ్) పాకిస్తాన్‌కు కేటాయించబడ్డాయి.​

ఈ ఒప్పందం అనేక యుద్ధాలు, ఉద్రిక్తతల మధ్య కూడా కొనసాగింది. కానీ, తాజా ఉగ్రదాడి నేపథ్యంలో భారత్ ఈ ఒప్పందాన్ని సస్పెండ్ చేయడం గమనార్హం.​

పాకిస్తాన్ ప్రతిస్పందన

పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వం ఈ దాడిలో తమ ప్రమేయం లేదని ఖండించింది. "కశ్మీర్ రెసిస్టెన్స్" అనే కొత్త ఉగ్రవాద సంస్థ ఈ దాడికి బాధ్యత వహించిందని పేర్కొంది. ఇండియా చర్యలను పాకిస్తాన్ విమర్శించింది మరియు తమ జాతీయ భద్రతా కమిటీ సమావేశం ద్వారా తదుపరి చర్యలు నిర్ణయించనుంది.​

భవిష్యత్ ప్రభావాలు

ఇండస్ జలాల ఒప్పందం సస్పెన్షన్ పాకిస్తాన్‌లో నీటి వనరులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపవచ్చు. పంజాబ్, సింధ్ ప్రాంతాల్లో సాగు మరియు పానీయ నీటి అవసరాలు ఈ ఒప్పందంపై ఆధారపడి ఉన్నాయి. ఈ చర్యలు రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలను మరింత ఉద్రిక్తతకు దారితీయవచ్చు.​

---

గ్రాఫిక్స్ సూచనలు:

1. ఇండస్ నది వ్యవస్థ మ్యాప్: ఇండస్, జెలం, చెనాబ్, రవి, బియాస్, సటలెజ్ నదుల ప్రవాహ మార్గాలు, భారత్-పాక్ సరిహద్దు, ప్రధాన డ్యామ్‌లు.​

2. టైమ్‌లైన్:

   • 1947: భారత విభజన

   • 1960: ఇండస్ జలాల ఒప్పందం సంతకం

   • 2025: ఒప్పందం సస్పెన్షన్​

3. ప్రభావిత ప్రాంతాలు: పాకిస్తాన్‌లోని సాగు ప్రాంతాలు, నీటి అవసరాలు.​